Khác với các huyện, thành ủy, Đảng ủy Khối các cơ quan tỉnh Quảng Nam không có trung tâm bồi dưỡng chính trị mà do Ban Thường vụ cấp ủy trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện công tác giáo dục lý luận chính trị. Ban Tuyên giáo Đảng ủy có chức năng tham mưu cho Ban Thường vụ về kế hoạch, nội dung, Báo cáo viên; phối hợp với các Ban và Văn phòng Đảng ủy chuẩn các điều kiện cụ thể để mở lớp. Công tác giáo dục lý luận chính trị ở Đảng bộ tập trung chủ yếu vào việc quán triệt chỉ thị, nghị quyết của Đảng, các chuyên đề về học tập và làm theo tấm gương đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, bồi dưỡng lý luận chính trị cho đảng viên mới và bồi dưỡng kết nạp Đảng.
Trên cơ sở các quy định, hướng dẫn của Trung ương, Tỉnh ủy và Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Quảng Nam về công tác giáo dục lý luận chính trị; nhiệm kỳ qua, Đảng ủy Khối các cơ quan rất coi trọng, chăm lo công tác đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị cho cán bộ, đảng viên, quần chúng thuộc Đảng bộ. Từ 2005 - 2010, Đảng ủy mở 85 lớp quán triệt các chuyên đề về Cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”; 7 đến 9 lớp quán triệt chỉ thị, nghị quyết của Đảng (hàng năm); 07 lớp bồi dưỡng chuyên đề về Dân tộc và Tôn giáo; 08 lớp bồi dưỡng lý luận chính trị cho 880 đảng viên mới; 20 lớp bồi dưỡng kết nạp Đảng cho 3.100 quần chúng; 01 lớp bồi dưỡng nghiệp vụ tuyên truyền cho 178 Báo cáo viên cấp ủy và Tuyên truyền viên cơ sở. Riêng 6 tháng đầu năm 2012, Đảng ủy mở 08 lớp học tập, quán triệt Nghị quyết Hội nghị lần thứ tư Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XI); mở 01 lớp bồi dưỡng nghiệp vụ công tác xây dựng Đảng cho cấp ủy cơ sở; 01 lớp Bồi dưỡng lý luận chính trị cho 136 đảng viên mới; 04 lớp Bồi dưỡng kết nạp Đảng cho 530 quần chúng. Qua kiểm tra, đánh giá hằng cho thấy, thông qua việc bồi dưỡng lý luận chính trị đã tạo nên chuyển biến tích cực về nhận thức và hành động trong đội ngũ cán bộ, đảng viên và quần chúng, góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị ở cơ quan, đơn vị cũng như công tác xây dựng Đảng ở cơ sở.
Tuy nhiên, chất lượng, hiệu quả học tập có mặt chưa đáp ứng yêu cầu; nội dung, chương trình bồi dưỡng còn nhiều điểm bất cập, trùng lặp, chưa sát với thực tiễn; Báo cáo viên giảng day có mặt chưa đáp ứng được yêu cầu, nhiệm vụ; một số cấp ủy chưa quan tâm đúng mức đến công tác giáo dục lý luận chính trị.
Để khắc phục những khuyết điểm, hạn chế nêu trên, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác giáo dục lý luận chính trị tại Đảng bộ Khối các cơ quan trong tình hình mới, chúng tôi xin nêu một số giải pháp, biện pháp để trao đổi cùng đồng nghiệp và bạn đọc.
Một là, tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy các cấp đối với công tác giáo dục lý luận chính trị. Trước hết, cấp ủy cần bám sát sự chỉ đạo, hướng dẫn của cấp trên; từ đó cụ thể hóa bằng chương trình, kế hoạch công tác hàng năm, chỉ đạo cơ quan chức năng thực hiện có hiệu quả chương trình, kế hoạch đã đề ra. Thường xuyên sơ kết, tổng kết hoạt động thực tiễn, rút ra những ưu điểm, mô hình tiên tiên, bài học kinh nghiệm để phát huy, nhân rộng và bổ sung vào phương thức lãnh đạo; đồng thời nêu rõ, tìm ra nguyên nhân và biện pháp để khắc phục khuyết điểm, hạn chế.
Hai là, cấp ủy các cấp cần gương mẫu thực hiện nghiêm việc học tập lý luận chính trị; đề cao và quán triệt sâu sắc vai trò, ý nghĩa, tầm quan trọng của việc học tập lý luận chính trị trong cán bộ, đảng viên và quần chúng ở cơ quan, đơn vị mình. Khi nói về mục đích của việc học tập lý luận, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã dạy: “Học lý luận không phải để nói mép nhưng biết lý luận mà không thực hành là lý luận suông. Học để áp dụng vào việc làm. Làm mà không có lý luận thì không khác nào đi mò trong đêm tối, vừa chậm chạp vừa vấp váp. Có lý luận thì mới hiểu được mọi chuyện trong xã hội, trong phong trào để chủ trương cho đúng, làm cho đúng”(1). Nghĩa là học để biết vận dụng những điều đã học vào từng công việc cụ thể; để làm cách mạng và làm người cách mạng.
Bên cạnh đó, cần sắp xếp công việc, tạo điều kiện thuận lợi cho cán bộ, đảng viên, quần chúng yên tâm học tập để tránh tình trạng xin về giữa giờ giải quyết công việc cơ quan; có biện pháp thích hợp để giáo dục, rèn luyện những cán bộ, đảng viên, quần chúng thực hiện không nghiêm việc học tập lý luận chính trị.
Ba là, thường xuyên đổi mới nội dung, chương trình, tài liệu, hình thức, phương pháp giảng dạy cho phù hợp với đối tượng và tình hình thực tiễn. Do đặc trưng nêu trên của Đảng bộ, nên công tác giáo dục lý luận chính trị trong thời gian qua cũng chỉ mới thực hiện được các nội dung chương trình mang tính bắt buộc. Bởi vậy, trong thời gian tới, cấp ủy cần bám sát hướng dẫn, chỉ đạo của cấp trên và tài liệu học tập do Ban Tuyên giáo Trung ương biên soạn dành cho từng đối tượng để xây dựng nội dung chương trình học tập. Nội dung quán triệt cần bổ sung kịp thời những quan điểm, chủ trương, chỉ thị, nghị quyết mới của Đảng, Nhà nước và bám sát tình hình thực tiễn đất nước, địa phương, gắn liền với việc tuyên truyền, quán triệt và vận động tổ chức thực hiện Nghị quyết Đại hội XI của Đảng, Chỉ thị số 03-CT/TW về đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh và nhất là Nghị quyết Hội nghị lần tư Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XI) “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”.
Về phương pháp và hình thức, người giảng cần kết hợp nhuần nhuyễn các biện pháp thuyết trình, giải thích, so sánh, phân tích, tổng hợp, định tính, định lượng... tùy theo đối tượng, nội dung, mục đích và yêu cầu bài giảng; tập trung phân tích, lý giải chiều sâu những nội dung cơ bản, mới, mang tính định hướng; tránh tình trạng trùng lắp vấn đề trong một chuyên đề hoặc giữa các chuyên đề với nhau; sử dụng các phương tiện trợ giảng để minh chứng, biểu thị, lý giải sự kiện, hiện tượng nhằm giúp người học khắc sâu vấn đề; dùng các phương pháp sư phạm để theo dõi, quản lý lớp học; tăng cường thời gian nghiên cứu, đối thoại để làm rõ sự kiện, hiện tượng.
Bốn là, phát huy tính chủ động, sáng tạo, gắn bó với công tác giáo dục lý luận chính trị của đội ngũ Báo cáo viên. Ngoài trang bị lý luận chính trị cho người học, người giảng cần bám sát tình hình thực tiễn để giúp người học hiểu, nắm chắc lý luận và quan trọng hơn là giúp người học biết cách vận dụng lý luận vào thực tiễn. Do đó, cấp ủy cần xác định lực lượng, sắp xếp, bố trí Báo cáo viên có chất lượng và kinh nghiệm, phù hợp với từng chuyên đề của chương trình để giảng dạy. Ưu tiên bố trí những Báo cáo viên có trình độ, năng lực giỏi, phẩm chất đạo đức tốt, am hiểu sâu rộng trên các lĩnh vực kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh và có nhiều kinh nghiệm trong công tác xây dựng Đảng. Trường hợp cần thiết, có thể mời Báo cáo viên ở Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy, Trường Chính trị, Đảng ủy Công an tỉnh hoặc giảng viên Học viện Chính tri - Hành chính Quốc gia phối hợp giảng dạy.
Mặt khác, cần thực hiện tốt chủ trương “hướng về cơ sở”, tăng cường đối thoại giữa người giảng với người nghe, giải đáp kịp thời những băn khoăn, thắc mắc của cán bộ, đảng viên và quần chúng.
Năm là, thường xuyên tổ chức các lớp tập huấn nghiệp vụ tuyên truyền cho đội ngũ Báo cáo viên Đảng ủy và Tuyên truyền viên cơ sở. Cấp ủy có thẩm quyền và cơ quan chuyên trách cần tạo mọi điều kiện để đội ngũ này tiếp cận, nắm bắt thông tin mới phục vụ công tác tuyên truyền, giáo dục.
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã dạy: “Đảng ta tổ chức trường học lý luận cho cán bộ để nâng cao trình độ lý luận của Đảng ta đặng để giải quyết sự đòi hỏi của nhiệm vụ cách mạng và tình hình thực tế của Đảng ta, để Đảng ta có thể làm tốt hơn công tác của mình, hoàn thành tốt hơn nhiệm vụ cách mạng của mình”(2). Sự nghiệp cách mạng phía trước của Đảng ta, của dân tộc ta có nhiều thuận lợi, thời cơ, thách thức, khó khăn đan xen; vai trò định hướng của lý luận càng trở nên quan trong hơn bao giờ hết. Do đó, đổi mới, nâng cao, chất lượng, hiệu quả công tác giáo dục lý luận chính trị là việc làm hết sức quan trọng, cần thiết nhằm nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng và chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới.
Chú thích:
(1) Hồ Chí Minh (1995), Toàn tập, tập 6, tr 47, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
(2) Sđd, tập 8, tr 492.